“Kuzey Rhone’nun en büyük apelasyonu… Zarafet ile işlenmiş bağlar… ”
Rhone Nehri’nin sol yakasında 45. Paralel üzerindeyiz… Toplamda 11 kasabanın dahil olduğu “Crozes-Hermitage” adını her ne kadar “Crozes-Hermitage” kasabasından alsa da kuzeyde Serves Sur Rhone’dan güneyde Rhone’nun büyük kollarından biri olan Isere nehrine 20 km kadar uzanan yaklaşık 1500 hektarlık bağ arazisini kapsamakta…
Benim Kuzey Rhone apelasyonları arasında başta beyazları olmak üzere fiyat-kalite açısından çoğu zaman en çok tercih ettiğim bölge olan Crozes-Hermitage’da toprak yapısı Hermitage ile kıyaslandığında daha az granit daha çok kil olarak adlandırılabilir. Burada özellikle Larnage kasabasına ait bağlardan ki zaten bir bölümü Hermitage apelasyonuna da ait, en sıkı şarapların geldiğini görüyoruz. Larnage civarında kireçtaşı ve granit kaya tabakalarının etkisinin bu zarif ve daha sıkı dokulu şaraplara etkisi vardır hiç kuşkusuz.
Crozes-Hermitage’da hem kırmızı hem beyaz şaraplara izin veriliyor. Kırmızıda tabi ki
Syrah, beyazda ise Marsanne ve Roussanne klasik ikili olarak karşımıza çıkıyor. Daha önce St Joseph’te de bahsettiğim gibi özellikle böyle geniş apelasyonlarda iklim açısından farklılıklar oluşabiliyor ki aynı şey Crozes Hermitage için de geçerli. Bölgenin kuzeyinde özellikle kuzeyli rüzgarların da etkisi hissedilmekte. Burada daha serin hatta biraz daha nemli bir hava var. Bu bölgedeki kayalık araziler hem soğuğu hem de nemi tutuyor. Bölgenin doğusu ve güneyi ise bir yandan Akdeniz ikliminden nasibini alırken, diğer yandan da Mistral rüzgarının etkisinde de kalarak daha kuru bir havaya sahip oluyor.
Ortalama rekoltelerde yaklaşık 60 bin hektolitre üretim hacmine sahip Crozes Hermitage’da üretimin %92si kırmızı %8i ise beyaz olarak karşımıza çıkmakta. Kırmızı şaraplarda minimum %85 Syrah kullanılması gerekli ancak üreticilerin tamamına yakını çoğunlukla %100 Syrah olarak üretiyor kırmızıları. Hektar başına minimum 4000 asmanın dikilmesinin zorunlu olduğu Crozes Hermitage’da yine hektar başına ortalama 40 hl verim alınıyor. Bölgede üretilen şarabın %35i ihraç ediliyor ki bu da ortalamada 3 şaraptan biri demek…
Son yaptığım Rhone Vadisi gezisi sırasında Larnage bölgesinde ziyaret ettiğim bölgenin önemli üreticilerinden Domaine Belle hem Crozes Hermitage hem de Hermitage üreticisi. Crozes Hermitage beyaz olarak tattığım “Les Terres Blanches” aslında Fransızca adından da anlaşılacağı üzere “Beyaz Topraklardan” yani beyaz kilde dikili bağlardan geliyor (verim 40 hl/he). %70 Marsanne ve %30 Roussanne içeren şarapta 10 ay kadar %20 yeni %50 eski fıçı kullanılmış. Oldukça çekici floral aromalara armut, nektarin, bal aromaları eşlik ediyor. Gövdeli ve yağlımsı bir damak orta asidite ile bütünleşmiş. Mineralsi uzun sayılabilecek bir bitimi var. Aynı üreticide tattığım bir diğer Crozes Hermitage beyazı olan “Roche Blanche” 2015 rekoltesi ise çok daha düşük verimin hektarda 28 hektolitrenin bir ürünü. Larnage’a özgü kireçli toprakların hakim olduğu 70-80 yıllık %100 Marsanne bağlarından gelen bir şarap. 12 ay kadar %25 yeni, %40 1 yıllık ve %35 2 yıllık meşe fıçılarda olgunlaştırılmış. Kompleks, mineral, isli yapısının yanında olgun sarı meyveler, çiçeksi, bal aromalarının damakta zengin, yağlımsı ve dolgun bir gövdeyle buluştuğu uzun bitimli enfes bir Marsanne örneği diyebilirim.
Domaine Belle’deki Crozes Hermitage kırmızılarına gelince iş biraz değişiyor tabi ki… 
Yukarıda da yazdığım gibi %100 Syrah uygulaması yapan üreticilerden olan Domaine Belle’in Crozes Hermitage Les Pierrelles 2015 rekoltesi Larnage’ın güneyindeki Mercurol ve daha da güneydeki Pont d’Isere bölgelerindeki bağlardan gelen Syrah’lardan yapılmış. Bu bağlar Larnage’a göre biraz daha kozmopolit yapıda çakıllı, kumlu, kırmızı killi topraklara sahip. Hektar başına yaklaşık 40 hl verim var. 14 ay boyunca 2 ila 5 yıllık eski fıçılarda olgunlaştırılmış şarap menekşe, kırmızı ve siyah meyveler ile baharatsı aromaların bir bütünü olmakla birlikte bana biraz aslında çoğu Crozes Hermitage’larda gördüğümüz üzere daha düz bir yapıda, derinliği zayıf, tanen ve gövde açısından daha çok ortaya yakın ve orta üstü asiditeye sahip bir şarap olarak karşımıza çıktı.
Bunun yanında aslında üreticinin esas Crozes Hermitage kırmızısı “Cuvée Louis Belle” ise 2013 rekoltesinde bize çok keyifli anlar yaşattı diyebilirim. Larnage ve Crozes Hermitage kasabalarındaki killi ve kireçtaşlı bağlardan gelen bu güzel Syrah, yaklaşık 20 ay %15i yeni meşe fıçılarda olgunlaştırılmış. Yoğun tatlı baharatlar, siyah meyveler, tütün, füme tonlar, vanilya, karanfil, hafif kavrulmuş kahve aromaları… yeterince saydım sanırım… Kör tadımda bazı Hermitage’ları alaşağı edebilecek yapıda, daha güçlü ama yuvarlak tanenlere, yoğun gövdeye ve katmanlı bir yapıya sahip baharatsı uzun bitimiyle etkileyici bir şarap… İyi bir Crozes Hermitage kırmızısı için enfes bir örnek…
Ama daha da iyisi en son tattığımız “Roche Pierre” 2013 rekoltesi oldu diyebilirim…
Bağlar yine Larnage ve Crozes Hermitage kasabalarından ama bu kez granit ağırlıklı topraklardan geliyor. İşin içine bir yandan “granit” girerken diğer yandan da verim hektar başına 25 hektolitreye düşünce olay değişiyor tabi. Ayrıca bu kez 24 ay fıçı var ki bunun %30u yeni, %40ı 1 yıllık ve %30u 2 yıllık eski fıçılarda olgunlaştırma… Aroma profilinde bu kez mineralsi ve topraksı notalar da eklenirken ben en çok damaktaki fresh ve akıcı yapıya vuruluyorum. Yuvarlak zarif tanenler, akıcı, zengin ve katmanlı bir damakta bütünleşmiş uzun bitime kadar süren baharatsılık damağı tamamen kaplıyor… Üreticinin sadece en iyi yıllarda ürettiği bu son iki kırmızı Crozes Hermitage aslında bu apelasyondan çok çok iyi Syrah’ların çıkabildiğinin en güzel örnekleri aslında… Kaldı ki gezi sırasında daha önceki yazılarımda da bahsettiğim Ferraton, Pierre Gaillard ve Chapoutier’de de gerek beyaz gerekse de kırmızı Crozes Hermitage örnekleri tattım ancak hiçbirini Domaine Belle’deki deneyimlerim kadar üst seviyede bulmadım…
Kuzey Rhone’da sol yaka apelasyonlarını tamamladık… Sağ yakada iki apelasyonumuz kaldı; Cornas ve Saint Peray… Bunlardan Saint Peray Rhone Vadisi’nin “köpüklü” apelasyonu aslında… Sadece Marsanne ve Roussane üzümlerinden yapılan beyazların ve esas olarak da köpüklü şarapların bölgesi burası… Beyazlar diğer apelasyonlara göre daha az keyifli bana göre ancak granit toprakların hakim olduğu bu apelasyonda güzel bir mineralsi yapı hissediliyor… Bunun yanında şampanya metodu ile yapılan köpüklü şaraplar 1829’dan beri yapılıyor ve böylece Marsanne ve Roussane ikilisi farklı bir stilde bir araya geliyor.
Saint Peray’in komşusu Cornas’ta ise durum bambaşka… O da bir sonraki yazının konusu olacak…
sarapatolyesi.net 