Belçika’nın başkenti Brüksel’in ünlü meydanı “Grande Place”a doğru açılan tarihi sokakların birisine “Ege Denizi” adını takmışlığım vardır; zira sokağın sol tarafında Yunanlı dönerciler sağ tarafında ise Türk dönerciler saf tutmuşlardır. Şu an dönercilerin kaçı varlığını sürdürmekte bilemiyorum ama yine de döner konusunda Yunanlılarla ciddi bir rekabet yaşadığımız kesin.

Henüz rekabet aşamasında olmasa da baktığımızda Yunanlı komşularımızla birbirine benzer olguda yaptığımız bir başka şey ise “şarap”. Özellikle Ege kıyılarında ve Yunan adalarında birbirinin aynısı yerel üzümleri bulabilmek mümkün olmakla beraber karakter açısından her iki ülkenin iç bölgelerinde yetişen yerel üzümlerinde de ilginç benzerlikler oluşabiliyor (xinomavro ve boğazkere’nin tanen yapısı veya agiorgitiko ve öküzgözü’nün meyvemsi zarafeti gibi)…

Sevgili Umut Özdemir (www.vinografi.com) benim gibi Yunanistan’a meraklıdır ve Yunan şaraplarını ve üzüm türlerini iyi bilir. Türk-Yunan şaraplarındaki benzerlikleri (ve farklılıkları) keşfetmek üzere İzmir’de şarap tutkunları grubu ile beraber bir tadım yapmaya karar verdik. Tadıma ayrıca Sn. Reha Öğünlü, Sn. Ayda Kalelioğlu, Sn. Aslı Beşen, Sn. Ziya Kuruüzüm ve Sn. Cenk Güven de katıldılar. Tadımda Umut’un kendi kavından getirdiği Yunan şaraplarının karşısına benzer yıllardan en iyi olduklarını düşündüğümüz Türk şaraplarını koyduk.

Bu tadım 2012’de yaptığım en güzel ve en ilginç tadımlardan biri oldu diyebilirim. İki bölümde yapılan tadımın sonrası oluşan ortak notlar ve benim anekdotlarım şu şekilde:

Yunan Şarapları:

1-      Gaia Estate 2006 (Peloponnese,Nemea) (%100 Agiorgitiko):

Hafif opak yakut renkli. Burunda çok da önde olmayan sütlü çikolata-vanilya gibi fıçı aromaları, taze ahududu gibi kırmızı, kiraz gibi siyah meyve notları ve genel aromatik yapı ile, dengede. Arkada menekşe, baharat, tütün, mint, karıştırmakla da deri çıkıyor. Orta gövdeli, yumuşak yapılı, konsantrasyonu iyi ve diri asitli. Orta düzeydeki tannik yapısı yuvarlaklığı ile dikkat çekiyor. Damakta ekpansif, tatlımsı, tazeleyici , akışkan ve zarif. Hafifçe tuzlumsuluk algılanan canlı bitimi temiz, dengeli ve lezzetli.89+Puan

Şarap atölyesi: Tadımda en beğendiğim Yunan şaraplarından biri oldu. Özellikle şarabın dengesi ve zarifliği iyi bir Agiorgitiko hakkında fikir verdi. Bu şaraba 89 puan verdim

2-  Tselepos Estate Avlotopi 2005 (Peloponnese, Arcadia) (%100 Cabernet Sauvignon):

Hafif opak derin mor renkli. Çekici olan ön burnu nergis gibi floral, is ,olgun siyah meyve, kuru erik, vanilya, katran, casis, yeşil biber, tatlı baharat, tütün, toprak, çay ile kompleks sayılabilir. Arkada deri gibi animali de var. Ortanın biraz üstü gövdeli, konsantrasyonu iyi. Neredeyse kadifemsi yumuşaklıkta,  tatlımsı. Atakta kendini hemen gösteren yuvarlak ama belirgin bir tanen yapısına, damakta animal, baharat nüansları eşlik ediyor. Yine tanenlerin gücünü mineral notlarıyla birlikte hissettirdiği bitimi, beklenenden daha kısa kalıp, hafif bir kurulukla, orta uzunlukta kalıyor.89 Puan

Şarap atölyesi: Tadımda en beğendiğim Yunan şarabı. Şarabın burnundaki fesleğen aromaları yüzünden şarabı “caprese salatası” olarak adlandırdım. Tadımdaki en yüksek puanı 93 puanla bu şaraba verdim.

3- Kir Yianni Diaporos 2006 (Makedonya,Naoussa)(%87 Xinomavro,%13 Syrah):

Hafif opak, tortulu, kenarları kiremite dönen koyu yakut renkte. Eski dünya hatırlatan ön burnunda kiraz likörü, yeşil biber, toprak, cassis, türüf mantarı, tütün, baharat ve altta deri aromaları, fıçıdan gelen vanilya katran notları ile çok dengeli. Hafifçe hissedilen volatile dokunuşları kompleksiteye katkıda bulunuyor. Ortanın az üstü gövdeli, yumuşak, konsantre ve tazeleyici. Tüm bunlara eşlik eden diri asidi, belirgin sıkı ve güçlü tanenleri ile iskeleti sağlam. Burunda ve damaktaki keyiflikten sonra, tannik ve su içme ihtiyacı doğuracak kadar kuru olan bitimi, orta uzunlukta kalıyor.88+Puan

Şarap atölyesi: Bu şarap ikinci oturumda tattığımız ilk şaraptı ve tadar tatmaz kuru ve baskın tanen yapısı ile kendini hissettirdi. Bu yönüyle Xinomavro olma ihtimali yüksek olduğunu düşündüğüm şarap Xinomavro – Syrah çıktı. Şaraba 86+ puan verdim

4- Domaine Gerovassiliou Evangelo 2006 (Makedonya,Epanomi) (%92 Syrah, 8% Viognier) :

Çürük elma gibi oxidatif aromaların belirgin olması bir stil düşündürürken, ön burnunda olgun reçelimsi, pestil, kuru üzüm, harnup çağrıştıran erik gibi olgun meyveler, arkada casis, toprak, çeşitli baharat notları ile oldukça kompleks. Orta gövdeli, damakta yumuşak. Konsantrasyonu ve asidi yeterli. Expansif olduğu damakta kırmızı meyveler, tütün baharat ve meyankökü izleri bırakıyor. Tanen yapısı belirgin ve entegre. Orta uzunluktaki bitimde kuru tanenler canlılığı biraz etkilerken, hafif hissedilen alkolde finali orta uzunluğa çekiyor.88 Puan

Şarap atölyesi: İlk oturumda 5. Sırada tadılan bu şarap tadımda en çok tartışılan şarap oldu diyebilirim. Ben bu şaraba burundaki kuru domates, zeytin, kapari ve ot notları yüzünden “kahvaltı tabağı” adını taktım. Şaraba verdiğim puan 88,5

5- D.Sigalas Mavrotragano 2008 (Santorini) (%100 Mavrotragano):

Hafif opak morumsu derin yakut. Başlangıç yoğun medikal notlar hakim iken, zamanla açılarak ahududu, kiraz gibi olgun kırmızı meyveler, kuru yaban mersini, vanilya, katran mint çıkıyor. Altta deri, meyankökü de mevcut. Orta üstü gövdeli, yumuşak ve tatlımsı. Damakta tanenler son derece güçlü. Bunu dengeleyen meyve konsantrasyonu var ve asidi yeterli. Baharat, olgun siyah meyve ve tütün izleri bırakıyor. Damakla aynı paraleldeki tannik bitiminde alkol kendini hissettiriyor.87 Puan

Şarap atölyesi: Tadımda en az beğendiğim Yunan şarabı oldu. Burunda ecza dolabını andıran kokuların yanında reçel, pişmiş meyve, salça aromaları ile 83 puanla en düşük puan verdiğim şarap oldu.

6-       Tsantali Metoxi X 2005 (Makedonya,Mount Athos) (%20 Xinomavro, %30 Limnio, %50 CS):

Kenarları vişne çürüğüne çalan koyu yakut. Redüi başlayan ve çok da gösterişli olmayan ön burnunda kiraz, erik, yeşil biber, katran, vanilya, tütün, baharat var. Karıştırmakla deri ve ahır çıkıyor. Arkada zamanla çiçeksi notalar da alınıyor. Ortanın az üstü gövdeli, yumuşak, konsantrasyonu yeterli ve belirgin asitli. Tanen yapısının kendini hissettirdiği orta uzunluktaki bitiminde, az da olsa alkol ile birlikte hissedilen kuruluk canlılığı etkiliyor 86+Puan

Şarap atölyesi: Standart bir şarap olduğunu söyleyebileceğim bu şarapta en beğendiğim aromalar muskat cevizi ile tütsü notları oldu. 85+ puan

7- Domaine Skouras Megas Oenos 2006 (Yunanistan, Peloponnese)(%80 Agiorgitiko %20 Cabernet Sauvignon):

Kenarları kiremit-kahve rimli hafif opak koyu yakut. Ön burunda fıçıdan gelen yoğun kahve aromasına meyan kökü, olgun pekmezimsi böğürtlen gibi meyve, tatlı baharat, biber eşlik ederken arkadan ahır gibi animal notları çıkıyor Kenarları kiremit-kahve rimli hafif opak koyu yakut.Ön burunda fıçıdan gelen yoğun kahve aromasına meyan kökü,olgun pekmezimsi böğürtlen gibi meyve,tatlı baharat,biber eşlik ederken arkadan ahır gibi animal notları çıkıyor.Ortanın az üstü gövdeli,dokusu çok yumuşak ve yuvarlak.Damak biraz kuru,yeşil biber algılanırken, fıçıya ait izler,damağı biraz örtüyor.Asit ve tanen yapısı orta düzeyde.Orta uzunluktaki bitimi biraz tekdüze. 85+ Puan

Şarap atölyesi:  Bu şarap da bir yukarıdaki şarap gibi standart diyebileceğim bir şarap oldu ve puan olarak yine 85+ verdim.

Türk Şarapları:

1-      Büyülübağ Cabernet Sauvignon 2005 (Ege Bölgesi,İzmir-Urla):

Hafif opak, koyu kiremit rimli, derin yakut renkte. Ön burnunda vanilya, sedir, çikolata gibi fıçı ve baharat aromaları mevcut. Bunları siyah olgun meyve, bibersi baharat, tütün, mint, nar-kızılcık pekmezi notları izliyor. Altta toprak ve deri var. Komplex olan bu yapıya zamanla ortaya çıkan yeşil biber de ekleniyor. Damakta orta, orta üstü gövdeli. Kiraz baskın tatlımsı meyve notları ile, syrah düşündürecek kadar yumuşak, ekspansif yapısı ve akıcılığı ile dikkat çekiyor. Tanenleri hala belirgin ama entegre. Buna eşlik eden iyi bir asidite ile tazeleyici olsa da, hafif bir kuruluk algılanıyor. Kuru meyveden zengin orta uzunluktaki bitiminde yine hissedilen hafif kuruluk, meyve konsantrasyonu hakkında fikir veriyor. Önümüzdeki 2-3 yıl içinde rahatlıkla içilebileceği gibi, sonrası içinde gelişme gösterip göstermeyeceği merak uyandırıyor. İyi yıllanmış bir şarap .88+ Puan

Şarap atölyesi: Açıkçası benim için tadımdaki en önemli şaraplardan birisi buydu zira evde kavımda sakladığım kalan son şişe 2005 için bana da bir fikir vermiş oldu. Kanyon’daki tadım günlerinde Büyülübağ’ın sahibi Alp Törüner’e tadım sonrası şarapla ilgili olarak şarabın halen aslanlar gibi yaşadığı haberini vermek ve Alp Bey’le şarabı tekrar anmak da oldukça keyifliydi. Bu şaraba 88 puan verdim.

2-  Sevilen Centum 2005 (Ege Bölgesi,Denizli-Güney):

Kenarları kahverengi-kiremit rimli koyu yakut. Ön burnunda kavrulmuş kahve gibi fıçı aromaları önde. Arkada kiraz, ahududu, meyankökü, toprak, deri gibi animal mevcut. Orta üstü gövdeli, konsantre. Damaktaki tazeliği ile grubundaki şaraplar arasında dikkat çekiyor. Dokusu yumuşak, sürekliliği var ve asidi ile dengeli. Tanenleri de belirgin ama entegre. Orta uzunluktaki bitiminde alkol biraz belirgin olmasına rağmen bu dengeyi çok etkilemiyor. 87+ Puan

Şarap atölyesi: Centum’un en efsane rekoltesi tıpkı Büyülübağ gibi 2005 oldu. Şarapta alkolün biraz önde oluşu olumsuz iken asiditesi fena olmayan bir şarap olarak aklımda kaldı. Bu şaraba 86+ verdim.

3- Paşaeli Karalahna Merlot 2008 (Trakya):

Opak derin yakut renkli. Ön burnunda ki menekşe gibi floral notlara, vanilya, böğürtlen, erik, nane, baharat, tütün eşlik ediyor. Arkada yeşil dokunuşlar ile soğuk bölge düşündürüyor. Orta gövdeli, belirgin asidi ile tazeleyici. Fıçı entegrasyonu başarılı. Güçlü tanenleri damakta kendini gösterirken, bunu dengeleyen meyve yapısı ile katmanlılık gösteriyor. Orta-ortanın üstü canlı bitiminde tanenler yine gücünü gösterirken, hafif bir kurulukta bırakıyor.86+Puan

Şarap atölyesi: Tadımdaki bilinmeyen sürpriz şaraplardan biriydi ve benim özellikle floral aromaları ve yaban mersini aromaları ile beğendiğim şaraplardan oldu. Şaraba 87 puan verdim.

4- Karma Öküzgözü-Cabernet Sauvignon 2006 (Elazığ-Trakya):

Hafif opak, derin yakut renkte. Yeşil biber aromalarının baskın olduğu ön burnunda, vanilya, is, kahve gibi fıçı, böğürtlen siyah kiraz gibi olgun siyah meyveleri ile birlikte, topraksılık da algılanıyor. Arkada animal dokunuşları mevcut. Burundaki keyifliliğin sürmediği damakta orta gövdeli, yumuşak. Asidi belirgin, biraz meyvenin önünde kalıyor, ancak tazeleyici. Orta seviyedeki tanenleri belirgin ama entegre. Canlı sayılabilecek kısa orta-orta uzunluktaki bitimi, dudak ve yanağın iç kısmında daha çok hissedilen bir kuruluğa neden oluyor.86+Puan

Şarap atölyesi: Burundaki keyifli yapının damakta tanenlerin kuruluğu ile geriye düştüğü şaraba 86 puan verdim.

5- Kayra İmperial Shiraz 2005 (Ege Bölgesi,Denizli-Güney):

Hafif opak morumsu derin yakut. Tatlımsı ön burnunda sütlü çikolata, karamel, is katran gibi fıçı ve baharat aromaları arasından siyah meyvelerle birlikte, çilek, ahududu, kiraz gibi olgun reçelimsi, kırmızı meyve dokunuşları, ayrıca da mint ve hafif bir topraksılık da mevcut. Karıştırmakla deri de çıkıyor. Damakta ortanın üstü gövdeli, yumuşak ve burunda olduğu gibi tatlımsı. Asit yapısı belirgin. Fıçıya ait nüanslar hafifçe meyveyi örtüp, tazeliği etkiliyor. Tanen yapısı son derece soft ve entegre. Çikolata-kakaolu meyveli kek izlenimli bitimi orta uzunlukta.86 Puan

Şarap atölyesi: Tadımdayken şaraba çikolatalı-vişneli kek adını vermiştim. Her ne kadar fıçı biraz baskın olsa da burundaki bukeler ve damaktaki entegre ve yumuşak yapı oldukça hoşuma gitti. Bu şarap 90 puanla en yüksek puan verdiğim Türk şarabı oldu.

6- Sevilen Premium Syrah-Merlot 2006 (Ege Bölgesi,İzmir-Menderes):

Morumsu derin yakut renkli. Ön burunda vanilya gibi fıçı notlarıyla birlikte böğürtlen cassis, ahududu gibi aşırı olgun meyve aromaları alınıyor. Altta deri ve bibersi baharat da mevcut. Orta üstü gövdeli konsantrasyonu yeterli. Asidi orta seviyede, orta tanen yapısı ise oldukça entegre. Damakta olgun siyah meyve ve hafif yeşilbiber notları fıçıya ait nüanslar ile birlikte alınıyor. Orta uzunluktaki bitimi hafif sıcak bir bitim. 86 Puan

Şarap atölyesi: İkinci oturumda damağı en entegre şarap olarak bu şarabı seçtim ve bu entegre yapısı ile benden 88 puan aldı.

7- Corvus Blend 1 2004 (Türkiye, Bozcaada):

Opak, kenarları kiremite çalan yakut renkli. Ön burunda erik – kiraz gibi yoğun olgun siyah meyve, erik-erik pestili gibi kuru meyve ve mint mevcut. Tüm bunlara toprak, animal ve vanilya gibi fıçıya ait nüanslar bir arada güzel bir harmoni ile eşlik ediyor. Zamanla tütün, silik çikolata ve kuru çiçek de çıkıyor. Orta gövdeli, yumuşak, asidi yeterli, tanenleri belirgin ama entegre. Fıçı kullanımı başarılı. Damakta kuru meyvelerin öne çıkması dikkat çekiyor. Gittikçe belirginleşen bir tatlımsılığı var. Ancak burundaki çekicilik, meyvenin inişte olması nedeniyle daralan damakta sürmüyor. İlk dokunuşu yumuşak olsa bile dil üstünde kuruluk yaratıp, neredeyse rustikleşiyor. Alkolün hissedildiği baharat belirgin orta uzunluktaki bitimi biraz tekdüze olsa da bu keyifliliği etkilemiyor. 86 Puan

Şarap atölyesi: Burunda ve damakta alkolün hissedildiği, yine damaktaayrıca  meyvemsiliğin düştüğü bir şarap olarak aklımda kaldı. Ancak her şey bir yana bu şarapla ilgili aklımda kalan en önemli şey sanırım bugün bu şarabın 400 TL satılıyor oluşu. 86 puan